Prva brza merenja kod tamne materije – Tamna materija pretiče mase gasa u kolidirajućim galaktičkim grupama


Astronomi su po prvi put izmerili brzinu kojom se tamna materija kreće u kosmosu i otkrili iznenađujuće podatke. Podaci dobijeni iz sudara dve galaktičke grupe (MACS J0018.5+1626) pokazali su da nevidljiva tamna materija pretiče vrele međugalaktičke gasove. Ove galaktičke grupe se sudaraju brzinom od oko 3.000 kilometara u sekundi, što je oko jedan procenat brzine svetlosti.

Tamna materija čini gotovo celokupan kosmos, ipak veoma malo znamo o njoj. Nije jasno od čega je sastavljena, kako je raspodeljena u svemiru i da li može da interaguje sama sa sobom. Posmatra se samo indirektno, uglavnom kroz kretanje zvezda ili galaksija. Velike galaktičke grupe su idealni objekti za ovakva merenja jer su 80-90% sastavljene od tamne materije.

Astrofizičari sa California Institute of Technology uspeli su da izmere brzinu tamne materije tokom sudara ovih galaktičkih grupa i uporede je sa brzinom vidljive materije u formi vrelih gasova koji svetle. Ovo merenje omogućilo im je da shvate kako se tamna materija i gasovi kreću relativno jedan prema drugom.

Analize su otkrile da se vidljivi vreli gasovi i tamna materija ne kreću istom brzinom tokom sudara. Nakon početnog približavanja, tamna materija koja čini masu sudarajućih grupa pretiče vrele gasove. Ovi gasovi se zatim usporavaju usled elektromagnetnih snaga koje utvrđuju dodatne turbulencije i interakcije, dok tamna materija, koja se kreće samo pod uticajem gravitacije, nastavlja brže.

Ovi rezultati pružaju novi uvid u ponašanje tamne materije i otvaraju puteve za buduća istraživanja. (The Astrophysical Journal, 2024; doi: 10.3847/1538-4357/ad3fb5)

[ Prevod originalnog članka ]

[ Originalni članka ]